Az yatanların beyni zəifləyir
Günlük həyatın yorucu ritmi, texnologiyanın həddindən artıq istifadəsi və davamlı stress yuxu nizamını pozaraq zehni sağlamlığa təsir edir.
Moderator
Noyabr 20, 2025 09:58
0
0
Günlük həyatın yorucu ritmi, texnologiyanın həddindən artıq istifadəsi və davamlı stress yuxu nizamını pozaraq zehni sağlamlığa təsir edir.
meqale.com xəbər verir ki, bunu türkiyəli mütəxəssis Dr Elif Arslan söyləyib. O bildirib ki, yuxu beynin dincəlməsinə və məlumatların möhkəmlənməsinə imkan yaradır. O, davamlı şəkildə düzgün yatmayan şəxslərdə diqqət azalması, yaddaş çətinlikləri və emosional dəyişkənliklərin artdığını vurğulayır.
Araşdırmalara görə, böyüklərin gündə yeddi ilə doqquz saat arasında yatması zehni sağlamlıq üçün ideal hesab olunur. Yuxu çatışmazlığı yaddaşın zəifləməsi ilə yanaşı öyrənmə sürətinə və qərarvermə bacarığına da mənfi təsir göstərir. Uzun müddət davam edən yuxusuzluq isə stress hormonlarının artmasına və depressiya riskinin yüksəlməsinə səbəb ola bilər.
Mütəxəssislər yuxu gigiyenasına əməl etməyin beyin sağlamlığı üçün vacibliyini önə çəkir. Yataq otağının yalnız yatmaq üçün istifadə olunması, yatmazdan əvvəl elektron cihazların bir müddətlik kənara qoyulması və otağın qaranlıq və sakit saxlanması beynin yuxuya keçidini asanlaşdırır. Dr Arslan həmçinin yuxu öncəsi meditasiya və yüngül dartınma hərəkətlərinin rahatlamağı dəstəklədiyini bildirir.
Qidalanma vərdişləri və gündəlik həyat tərzi də yuxunun keyfiyyətini formalaşdırır. Axşam saatlarında qəhvə və şəkərli qidaların qəbulundan çəkinmək, müntəzəm fiziki fəaliyyət və yüngül gəzintilər həm yuxunu yaxşılaşdırır, həm də zehni enerjini artırır.
Tədqiqatlar göstərir ki, gündüz edilən qısa yuxular və stabil yuxu saatları yaddaşı və öyrənmə qabiliyyətini gücləndirir. Beyin yuxu zamanı öyrənilmiş məlumatları sistemləşdirir və lazımsız məlumatları aradan qaldırır. Bu səbəbdən tələbələr və gərgin iş rejimi olan böyüklər üçün yuxu məhsuldar düşüncənin əsas şərtlərindən biridir.
Müntəzəm və keyfiyyətli yuxu zehni sağlamlıq üçün vazkeçilməzdir. Mütəxəssislər bildirir ki, yuxu gigiyenasına diqqət, düzgün qidalanma və rahatladıcı üsullar beynin həm dincəlməsini, həm də güclənməsini təmin edir. Daha güclü zehin və daha stabil emosional durum üçün yuxuya önəm vermək artıq seçim deyil, vacib bir ehtiyac kimi ön plana çıxır.
meqale.com xəbər verir ki, bunu türkiyəli mütəxəssis Dr Elif Arslan söyləyib. O bildirib ki, yuxu beynin dincəlməsinə və məlumatların möhkəmlənməsinə imkan yaradır. O, davamlı şəkildə düzgün yatmayan şəxslərdə diqqət azalması, yaddaş çətinlikləri və emosional dəyişkənliklərin artdığını vurğulayır.
Araşdırmalara görə, böyüklərin gündə yeddi ilə doqquz saat arasında yatması zehni sağlamlıq üçün ideal hesab olunur. Yuxu çatışmazlığı yaddaşın zəifləməsi ilə yanaşı öyrənmə sürətinə və qərarvermə bacarığına da mənfi təsir göstərir. Uzun müddət davam edən yuxusuzluq isə stress hormonlarının artmasına və depressiya riskinin yüksəlməsinə səbəb ola bilər.
Mütəxəssislər yuxu gigiyenasına əməl etməyin beyin sağlamlığı üçün vacibliyini önə çəkir. Yataq otağının yalnız yatmaq üçün istifadə olunması, yatmazdan əvvəl elektron cihazların bir müddətlik kənara qoyulması və otağın qaranlıq və sakit saxlanması beynin yuxuya keçidini asanlaşdırır. Dr Arslan həmçinin yuxu öncəsi meditasiya və yüngül dartınma hərəkətlərinin rahatlamağı dəstəklədiyini bildirir.
Qidalanma vərdişləri və gündəlik həyat tərzi də yuxunun keyfiyyətini formalaşdırır. Axşam saatlarında qəhvə və şəkərli qidaların qəbulundan çəkinmək, müntəzəm fiziki fəaliyyət və yüngül gəzintilər həm yuxunu yaxşılaşdırır, həm də zehni enerjini artırır.
Tədqiqatlar göstərir ki, gündüz edilən qısa yuxular və stabil yuxu saatları yaddaşı və öyrənmə qabiliyyətini gücləndirir. Beyin yuxu zamanı öyrənilmiş məlumatları sistemləşdirir və lazımsız məlumatları aradan qaldırır. Bu səbəbdən tələbələr və gərgin iş rejimi olan böyüklər üçün yuxu məhsuldar düşüncənin əsas şərtlərindən biridir.
Müntəzəm və keyfiyyətli yuxu zehni sağlamlıq üçün vazkeçilməzdir. Mütəxəssislər bildirir ki, yuxu gigiyenasına diqqət, düzgün qidalanma və rahatladıcı üsullar beynin həm dincəlməsini, həm də güclənməsini təmin edir. Daha güclü zehin və daha stabil emosional durum üçün yuxuya önəm vermək artıq seçim deyil, vacib bir ehtiyac kimi ön plana çıxır.
